महाराष्ट्रावर अवकाळी पावसाचे संकट: हवामान विभागाचा अलर्ट Meteorological Department

Meteorological Department राज्यभरात गेल्या काही दिवसांपासून हवामानात मोठा बदल जाणवत आहे. थंडीचा कडाका ओसरल्यानंतर आता अनेक जिल्ह्यांमध्ये अवकाळी पावसाने दणका दिला आहे. विशेषतः कोल्हापूर, सातारा आणि सांगली या तीन जिल्ह्यांसाठी हवामान विभागाने पिवळा इशारा जारी केला असून, येत्या काही दिवसांत देशभरात तापमानात चढउतार होण्याची शक्यता वर्तवली आहे.

छत्रपती संभाजीनगर जिल्ह्यात मध्यरात्रीपासून अवकाळी पावसाचा जोर वाढला आहे. शहरी आणि ग्रामीण भागांत समान पाऊस पडत असून, खुलताबाद, सिल्लोड, पैठण आणि वैजापूर तालुक्यातील अनेक गावांत पावसाने हजेरी लावली आहे. सकाळपासूनच अनेक भागांत ढगाळ वातावरण कायम असून, या अवकाळी पावसामुळे शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान होत आहे.

गेल्या तीन-चार दिवसांपासून राज्यात ढगाळ वातावरण कायम असून, विविध भागांत हलका ते मध्यम स्वरूपाचा पाऊस नोंदवला गेला आहे. थंडीचे प्रमाण कमी झाले असून, काही भागांत उकाड्याची स्थिती निर्माण झाली आहे. हवामान विभागाच्या अंदाजानुसार, राज्यातील बहुतांश भाग 9 डिसेंबरपर्यंत कोरडा राहण्याची शक्यता आहे. मात्र, 7 डिसेंबरपासून पुन्हा एकदा तापमानात घट होऊन थंडीची लाट येण्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.

अवकाळी पावसाचे संकट

महाराष्ट्रात येत्या काही तासांत अवकाळी पावसाचे संकट घोंगावत आहे. भारतीय हवामान विभागाने (IMD) याबाबत मोठी अपडेट देत राज्यातील नागरिकांना सावध राहण्याचा इशारा दिला आहे. या पावसामुळे जनजीवनावर परिणाम होण्याची शक्यता असून, शेतकऱ्यांसाठीही ही परिस्थिती चिंताजनक ठरू शकते.

सिंधुदुर्ग जिल्ह्यात देखील अवकाळी पावसाच्या हलक्या सरी बरसल्या असून, सलग दोन दिवस झालेल्या पावसामुळे आंबा आणि काजू उत्पादक शेतकरी चिंतेत आहेत. या पावसामुळे फळबागांचे मोठे नुकसान झाले असून, शेतकऱ्यांच्या आर्थिक नुकसानीत वाढ होण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे.

नाशिक जिल्ह्यात तर परिस्थिती अधिक गंभीर आहे. गुरुवारी रात्रीपासून जिल्ह्यात मुसळधार अवकाळी पावसाने थैमान घातले असून, अनेक भागांतील जनजीवन विस्कळीत झाले आहे. विशेष म्हणजे अनेक ठिकाणी द्राक्षबागा उखडल्या गेल्या असून, शेतकऱ्यांना आपली पिके वाचवण्यासाठी धावपळ करावी लागत आहे. या अवकाळी पावसामुळे शेती पिकांचे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झाले असून, शेतकऱ्यांच्या डोळ्यात पाणी आले आहे.

राज्यातील कोकण, मराठवाडा, आणि विदर्भ या भागांमध्ये पावसाचा अधिक प्रभाव जाणवेल. काही ठिकाणी गारपीट होण्याचीही शक्यता वर्तवण्यात आली आहे, ज्यामुळे शेतीसह इतर क्षेत्रांवरही नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो. हवामान तज्ञांच्या मते, राज्यात सध्या कमी दाबाचा पट्टा सक्रिय असून, बंगालच्या उपसागरातून येणाऱ्या ओलाव्यामुळे आणि पश्चिमेकडून येणाऱ्या थंड वाऱ्यांमुळे हवामान अस्थिर झाले आहे.

पाऊस आणि गारपिटीमुळे शेतकऱ्यांना उभ्या पिकांचे नुकसान होण्याचा धोका निर्माण झाला आहे. यामुळे शेतकऱ्यांनी काढणीस तयार असलेल्या पिकांचे योग्य संरक्षण करणे गरजेचे आहे. नागरिकांनीही घराबाहेर पडताना आवश्यक ती काळजी घेणे महत्त्वाचे आहे.

विजांच्या गडगडाटासह पाऊस होण्याची शक्यता असल्याने उंच झाडे, विजेचे खांब, आणि इतर धोकादायक वस्तूंपासून लांब राहण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे. पुढील 2-3 दिवस महाराष्ट्रातील हवामान अस्थिर राहणार असल्याने नागरिकांनी हवामान विभागाच्या सूचनांचे पालन करून सुरक्षितता राखणे आवश्यक आहे

हवामान बदलाचा सामना करण्यासाठी शेतकऱ्यांनी नवीन तंत्रज्ञान आणि पद्धतींचा अवलंब करणे आवश्यक आहे. हवामान अंदाज वेळोवेळी जाणून घेऊन त्यानुसार पिकांचे नियोजन करणे, आधुनिक सिंचन पद्धतींचा वापर करणे आणि हवामान अनुकूल पिकांची लागवड करणे यासारख्या उपायांचा अवलंब करणे गरजेचे आहे.

हे पण वाचा: फ्री शेगडी योजना: ग्रामीण महिलांसाठी केंद्र सरकारची विशेष योजना free shegdi yojna

एकंदरीत, राज्यभरात सध्या हवामान बदलाचा फटका बसत असून, विशेषतः शेतकरी वर्गावर याचा विपरीत परिणाम होत आहे. शासन आणि प्रशासनाने या परिस्थितीचा गांभीर्याने विचार करून योग्य ती पावले उचलणे आवश्यक आहे. तसेच, नागरिकांनीही हवामान बदलाशी जुळवून घेत, त्यानुसार आपल्या दैनंदिन जीवनात बदल करण्याची गरज आहे. केवळ सामूहिक प्रयत्नांतूनच या संकटावर मात करता येईल.

कोणत्या भागांवर अधिक प्रभाव?

महाराष्ट्रातील कोकण, मराठवाडा, आणि विदर्भ या भागांमध्ये पावसाचा अधिक प्रभाव जाणवेल. या भागांमध्ये मध्यम ते जोरदार पावसाची शक्यता व्यक्त करण्यात आली आहे. काही ठिकाणी गारपीट होण्याचीही शक्यता आहे, ज्यामुळे शेतीवर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो.

हवामान बदलाचे मुख्य कारण

हवामान विभागाच्या मते, राज्याच्या काही भागांमध्ये सध्या कमी दाबाचा पट्टा सक्रिय आहे. याशिवाय पश्चिमेकडून येणाऱ्या थंड वाऱ्यांमुळे आणि बंगालच्या उपसागरातील ओलाव्यामुळे या पावसाला चालना मिळाली आहे.

शेतकऱ्यांसाठी सल्ला

1. पिकांचे संरक्षण करा: काढणीस तयार असलेल्या पिकांना झाकून ठेवा किंवा सुरक्षित ठिकाणी हलवा.
2. गारपिटीपासून बचाव: शेतीत उभ्या पिकांवर नुकसान होऊ नये यासाठी गारपिटीच्या आधी उपाययोजना करा.
3. जलसंधारण करा: पडणारा पाऊस साठवून त्याचा भविष्यात उपयोग करण्याची तयारी ठेवा.

नागरीकांसाठी सूचना

• आवश्यक नसल्यास घराबाहेर पडणे टाळा.
• विजेच्या गडगडाटासह पाऊस झाल्यास उंच वस्तूंपासून लांब राहा.
• रस्त्यांवर पाणी साचल्यास प्रवासात अडचण होऊ शकते, त्यामुळे प्रवासाचे योग्य नियोजन करा.

हे पण वाचा: राज्यात आऊकाळी पाऊसाची शक्यता! थंडीची लाट कमी पहा आजचे हवामान Chance of unseasonal rain

पुढील काही दिवस कसे असतील?

हवामान विभागानुसार पुढील 2-3 दिवस महाराष्ट्रातील हवामान अस्थिर राहण्याची शक्यता आहे. या कालावधीत पाऊस कमी-जास्त प्रमाणात सुरू राहू शकतो.